26 cách rèn luyện tư duy tích cực và lạc quan cho trẻ tại nhà

Trong thời đại hiện nay, xây dựng tư duy tích cực cho trẻ không chỉ là nhiệm vụ của trường học mà còn là trách nhiệm của gia đình. Với sự hỗ trợ từ phụ huynh, việc áp dụng cách rèn luyện tư duy tích cực tại nhà đã trở nên vô cùng hiệu quả.

Hãy cùng Pibokid khám phá những bí quyết đơn giản giúp trẻ có được tinh thần lạc quan và sáng tạo hơn ngay tại tổ ấm của mình nhé!

Tư duy tích cực là gì?

Tư duy tích cực là cách nhìn nhận mọi vấn đề theo hướng lạc quan, thực tế, nhưng không mơ mộng quá mức. Tư duy này giúp thể hiện mong muốn cá nhân, từ đó đạt được thành công và duy trì sự ổn định tinh thần.

Tư duy tích cực có thể được xem xét từ ba góc độ chính: sinh học, tâm lý và xã hội.

• Về mặt sinh học: Thúc đẩy hoạt động cơ thể, đặc biệt là não bộ, giúp tăng niềm vui và hứng khởi tinh thần. Đồng thời cải thiện khả năng tập trung trong học tập và công việc.
• Về mặt tâm lý: Xây dựng sự tự tin và khám phá những khía cạnh mới của bản thân. Nhờ vậy chúng ta sẽ nhìn nhận cuộc sống một cách lạc quan hơn, dễ dàng vượt qua thử thách với ý chí mạnh mẽ.
• Về mặt xã hội: Thể hiện sự sáng tạo của con người và giúp mỗi cá nhân đóng góp vào môi trường sống lành mạnh, nuôi dưỡng tính cách và phát triển tài năng.

Khám phá: 8 Phương Pháp Giúp Trẻ Phát Triển Divergent Thinking Một Cách Hiệu Quả

1. Ví dụ cụ thể về tư duy tích cực

Khi danh sách công việc vẫn còn dài vào cuối ngày, lo lắng về sự khiển trách từ sếp là điều dễ hiểu. Nhưng thay vào đó, hãy dành thời gian còn lại để hoàn thành công việc hiện tại, dù không hoàn hảo nhưng vẫn đủ để mọi người đánh giá cao nỗ lực của bạn.

Dĩ nhiên, bạn sẽ có thời điểm tiếp xúc với đối tác khó tính và kỳ vọng từ sếp, có thể bạn sẽ cảm thấy căng thẳng. Tuy nhiên, theo góc độ tích cực, đây là cơ hội để phát triển kỹ năng, rèn tính nhẫn nại và tích lũy thêm kinh nghiệm quý báu cho bản thân.

Xem thêm: 18 Cách Phát Triển Tư Duy Cho Trẻ Đơn Giản Và Hiệu Quả

2. Quá trình phát triển tư duy tích cực gồm mấy bước?

Để áp dụng cách rèn luyện tư duy tích cực hiệu quả cho trẻ, phụ huynh cần chú trọng đến quá trình hình thành suy nghĩ tích cực bao gồm 7 bước như sau:

1. Tự nhận thức: Hiểu rõ về bản thân, nắm chắc điểm mạnh và điểm yếu.
2. Xác định mục tiêu: Lập ra những mục tiêu cụ thể, khả thi và thời hạn hoàn thành.
3. Suy nghĩ tích cực: Thay đổi lối suy nghĩ, nhìn nhận tích cực về mọi thứ xung quanh.
4. Hành động tích cực: Chủ động thực thi kế hoạch, không thỏa hiệp với trì hoãn.
5. Kiên trì và linh hoạt: Bền chí theo đuổi mục tiêu và linh hoạt trong cách tiếp cận.
6. Tự động viên: Tự khen ngợi và động viên bản thân sau mỗi bước tiến.
7. Học hỏi và rút kinh nghiệm: Học từ thành công và thất bại để trưởng thành, nỗ lực phát triển mạnh mẽ hơn.

Lợi ích của việc nuôi dưỡng tư duy tích cực cho trẻ

Kỹ năng giúp trẻ tư duy tích cực đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ. Dưới đây là những lợi ích điển hình của tư duy tích cực mà trẻ cần xây dựng:

• Học cách kiểm soát căng thẳng và đối phó với những tình huống khó khăn.
• Hỗ trợ hệ thống miễn dịch, giảm nguy cơ mắc các bệnh như tim mạch, hô hấp.
• Xây dựng và duy trì mối quan hệ lành mạnh.
• Giúp trẻ tránh nguy cơ trầm cảm.
• Bình tĩnh và giải quyết vấn đề một cách hiệu quả.
• Tập trung vào mục tiêu tích cực và cố gắng hoàn thành.
• Duy trì sức khỏe tốt về cả thể chất lẫn tinh thần.
• Học cách rèn luyện tư duy tích cực sẽ giúp trẻ đặt niềm tin vào bản thân.
• Phát triển khả năng ra quyết định chính xác và đạt hiệu quả cao.
• Rèn luyện cho trẻ tính kiên trì, nhẫn nại khi giải quyết vấn đề.
• Tạo động lực cho trẻ theo đuổi tương lai tốt đẹp.
• Tăng cường khả năng thích ứng trước những thay đổi cuộc sống.
• Học cách biết ơn, trân trọng những điều tốt đẹp xung quanh.
• …

Tư duy tiêu cực ảnh hưởng đến cuộc sống của trẻ

Tư duy tiêu cực có thể gây ra những tác động xấu đối với cuộc sống của trẻ. Nó có thể làm giảm sự tự tin, tạo căng thẳng và lo lắng không cần thiết, cũng như làm suy giảm sức khỏe cùng quan hệ xã hội.

Dưới đây là 3 hệ quả điển hình cho lối tư duy tiêu cực của trẻ:

• Cản bước thành công: Trẻ sẽ luôn ám ảnh suy nghĩ và tự dằn vặt bản thân như “Mình sẽ không làm được”, “Phải chi mình thông minh hơn thì…”
• Hạn chế trong việc tận hưởng cuộc sống: Góc nhìn cuộc sống của trẻ trở nên chán chường, vô vị, chẳng hào hứng với những điều mới mẻ, thú vị phía trước.
• Sức khỏe giảm sút: Trẻ dễ mắc phải các triệu chứng nghiêm trọng như dạ dày, suy giảm miễn dịch, mất ngủ, thường xuyên cáu gắt, đau đầu,…

Xem thêm: 16 Dấu Hiệu Trẻ Thông Minh Mà Ba Mẹ Nên Biết

Tổng hợp cách rèn luyện suy nghĩ tích cực hiệu quả cho trẻ

Những cách rèn luyện tư duy tích cực dưới đây có thể áp dụng trong cuộc sống hàng ngày của trẻ. Điều này không chỉ giúp trẻ đạt được trạng thái tích cực mà còn khuyến khích trẻ đối mặt với thách thức một cách tự tin hơn:

1. Luôn cảm thấy biết ơn với mọi thứ

Đầu tiên, hãy để trẻ học cách biết ơn cha mẹ, thầy cô và những người thân yêu xung quanh, kể cả người xa lạ. Việc này giúp trẻ nhìn nhận vào những điều tích cực và sống một cuộc sống vui vẻ, thoải mái, tránh xa khỏi suy nghĩ tiêu cực.

2. Hướng đến mục tiêu cụ thể

Khi trẻ tập trung vào những mục tiêu cụ thể, đó là lúc động lực bùng cháy, giúp trẻ vượt qua mọi khó khăn và thách thức. Tinh thần tích cực sẽ luôn dẫn dắt trẻ đến những cột mốc đáng nhớ, đạt được thành tựu lớn lao và yêu lấy cuộc sống hơn.

3. Tổ chức suy nghĩ một cách logic

Để sắp xếp lại suy nghĩ một cách hiệu quả, trẻ có thể viết ra danh sách những điều cần lưu ý trên một tờ giấy. Sau đó, trẻ có thể đánh dấu ưu tiên cho từng nhiệm vụ để suy nghĩ trước. 

Bên cạnh đó, sử dụng sơ đồ mindmap cũng là cách rèn luyện tư duy tích cực hiệu quả. Phương pháp này sẽ giúp trẻ tạo dựng thói quen tổ chức suy nghĩ và tìm ra các giải pháp cho vấn đề một cách nhanh chóng.

4. Đọc sách để nâng cao tầm nhìn

Đọc các bộ sách tư duy tích cực cũng là một cách tốt để suy nghĩ lạc quan hơn trong cuộc sống. Thông qua đó, trẻ có thể thay đổi tư duy, mở rộng góc nhìn đa chiều và nhìn nhận các khía cạnh theo hướng tích cực hơn.

5. Chơi với người lạc quan, tích cực

Kết nối và học hỏi từ những người tích cực có thể làm thay đổi tư duy của trẻ. Tránh xa những người tiêu cực sẽ giúp trẻ giữ vững lập trường, suy nghĩ lạc quan và từ bỏ các ý nghĩ không tốt.

6. Chơi trò chơi tô màu mô hình 3D

Phụ huynh có thể tìm kiếm cho trẻ các trò chơi giải trí lành mạnh nhằm kích thích sự sáng tạo và phát triển trí thông minh. Đây cũng là cách rèn luyện tư duy tích cực tại nhà mà phụ huynh không thể bỏ qua. 

Trò chơi tô màu mô hình 3D là sản phẩm được nghiên cứu bởi nhà phát triển Pibokid - Đơn vị tiên phong trong việc xây dựng các trò chơi tô màu 3D dành cho trẻ em. Những lợi ích mà trò chơi này mang lại có thể kể đến như:

• Hình ảnh và màu sắc hài hòa sẽ có tác động tích cực đến cảm xúc và hành vi của trẻ.
• Tăng cường khả năng tập trung và tính tỉ mỉ trong thói quen giải quyết vấn đề.
• Tạo cho trẻ những phút giây thoải mái, thư giãn và chữa lành tâm lý hiệu quả.
• Giúp trẻ cảm thấy tự tin hơn khi tham gia các hoạt động thực tế sau này.
• … 

Phụ huynh có thể liên hệ với Pibokid ngay hôm nay qua hotline 0797.050.288 để nhận được sự hỗ trợ và tư vấn miễn phí về sản phẩm trò chơi tư duy này.

7. Dạy bé nở nụ cười với mọi người xung quanh

Đừng nên bắt đầu một ngày mới với vẻ mặt buồn chán, ủ rũ. Hãy cho trẻ học cách nở một nụ cười thân thiện, góp phần lan tỏa những nguồn năng lượng tích cực đến mọi người xung quanh.

8. Luôn tin tưởng vào những điều tích cực

Những người thành công trong lĩnh vực quảng cáo thường lặp lại thông điệp của họ nhiều lần. Trẻ cũng có thể áp dụng cách rèn luyện tư duy tích cực bằng cách tin tưởng và lặp lại những điều tốt đẹp cho bản thân.

9. Vượt qua những suy nghĩ tiêu cực

Khi nghĩ điều tiêu cực, trẻ sẽ lựa chọn phản ứng thế nào? Đôi khi, trẻ khắc sâu những điều không vui và rất khó để quên. Nhưng nếu học cách nghĩ tích cực, lắng nghe và quan sát mọi điều xung quanh, trẻ dần cảm thấy vui vẻ và vượt qua khó khăn tốt hơn.

10. Trở thành tấm gương cho trẻ noi theo

Trẻ em thường noi gương theo người lớn như cha mẹ và giáo viên mà trẻ tiếp xúc hàng ngày. Vì vậy, cha mẹ cần thực hành lối sống tích cực và lạc quan để dạy con cách rèn luyện tư duy tích cực. 

Đặc biệt, tránh phàn nàn trước mặt con, thay vào đó, cha mẹ nên dạy trẻ phân tích vấn đề và tìm giải pháp. Sự nhất quán giữa lời nói và hành động của phụ huynh cũng sẽ ảnh hưởng đến cách trẻ tiếp thu và nhìn nhận.

11. Luôn tôn trọng và dạy trẻ cách tư duy đa chiều

Khi cha mẹ tôn trọng trẻ như một cá nhân độc lập và lắng nghe chia sẻ, trẻ sẽ đón nhận ý kiến của cha mẹ một cách chủ động và tích cực hơn.

Ngoài ra, các bậc phụ huynh cần khuyến khích trẻ so sánh, đối chiếu các ví dụ khác nhau và hướng dẫn trẻ xác thực thông tin, tập trung vào giải pháp tích cực.

12. Hỗ trợ trẻ tham gia các hoạt động thể thao

Hoạt động thể chất giúp cơ thể sản sinh Endorphin và các hormone khác, giảm căng thẳng và tăng cảm giác hạnh phúc. Việc trẻ hình thành thói quen tập thể thao đều đặn sẽ khỏe mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần. 

Để trẻ yêu thích và phát triển tinh thần thể thao, cha mẹ nên khuyến khích và cùng con tập luyện môn thể thao mà con đam mê.

13. Lựa chọn môi trường học tập tích cực cho trẻ

Môi trường giáo dục bên ngoài sẽ ảnh hưởng lớn đến cách rèn luyện tư duy tích cực của trẻ. Vì vậy, cha mẹ nên chọn trường có nhiều hoạt động ngoại khóa và trải nghiệm thực tế để hỗ trợ trẻ phát triển phẩm chất cơ bản và trí tuệ cảm xúc.

14. Phân chia việc nhà phù hợp với lứa tuổi của trẻ

Việc giúp đỡ cha mẹ khiến trẻ phát triển theo hướng tích cực. Thông qua công việc nhà, dù là quét nhà hay giúp mẹ lấy quần áo, trẻ học được nhiều điều và phát triển nhận thức tốt hơn.

Trẻ luôn mong muốn nhận được sự khen ngợi từ người lớn. Vì vậy, sau khi trẻ hoàn thành công việc, cha mẹ nên dành cho trẻ phần thưởng hoặc lời khen để khuyến khích.

15. Động viên trẻ tự tin thể hiện cảm xúc

Người lớn cần lắng nghe và tôn trọng góc nhìn của trẻ. Cho dù trẻ đang trải qua nỗi buồn, niềm vui hay lo lắng, cha mẹ nên giải thích rằng những cảm xúc đó là bình thường và không cần che giấu. 

Khi trẻ nhận được sự quan tâm và động viên từ gia đình, bạn bè hoặc người thân, các suy nghĩ tiêu cực sẽ dần tan biến. Điều này mở đường cho khả năng phân tích và tìm ra giải pháp mới. Nhờ vậy, đời sống tinh thần của trẻ sẽ trở nên phong phú hơn.

16. Khuyến khích trẻ tìm tòi, khám phá xung quanh

Trẻ nhỏ luôn cảm thấy thu hút bởi mọi thứ xung quanh và não bộ của trẻ dễ bị kích thích, khiến tư duy sáng tạo và tò mò của trẻ phát triển mạnh mẽ. Khi được cha mẹ khuyến khích và cổ vũ, trẻ sẽ trở nên vui vẻ và nhiệt huyết với mọi việc mình đang làm.

17. Không vội vàng can thiệp vào vấn đề của trẻ

Khi phát hiện điều bất thường ở con, đầu tiên cha mẹ cần quan sát trước. Điều này sẽ giúp phụ huynh hiểu rõ tình hình và hỗ trợ trẻ vượt qua khó khăn.

Sau đó, cha mẹ cần trò chuyện trực tiếp với trẻ, hỏi han và phân tích, chủ động lắng nghe các giải pháp trẻ đề xuất. Những hành động này giúp trẻ nhận ra mọi vấn đề có thể được giải quyết và học cách tin vào điều tốt đẹp để vượt qua thách thức.

18. Chấp nhận và thấu hiểu điều mà con đang gặp phải

Câu hỏi như “Tại sao điểm thi môn Toán luôn thấp vậy con?” có thể gây ra áp lực lớn cho trẻ. Một số bé dù chăm chỉ học tập và đến lớp đầy đủ nhưng vẫn gặp khó khăn với điểm số. 

Thay vì quá khắt khe, cha mẹ nên thấu hiểu và cảm thông cho những hạn chế của con. Hãy đồng hành cùng trẻ trong quá trình nỗ lực phát triển bản thân và áp dụng cách rèn luyện tư duy tích cực cho trẻ một cách đúng đắn.

19. Đề cao giá trị đạo đức khi dạy trẻ

Khi được nuôi dưỡng giá trị đạo đức từ nhỏ, trẻ em có thể trở thành những nhà lãnh đạo tích cực và mạnh mẽ. Các phẩm chất như lòng vị tha, trắc ẩn, hiếu thảo, liêm chính và giữ chữ tín là những đức tính cao quý mà trẻ cần học hỏi. 

20. Theo đuổi lối sống lành mạnh

Khi có tâm trí và cơ thể khỏe mạnh, trẻ có thể đạt được những mục tiêu mong muốn. Bên cạnh chế độ ăn uống lành mạnh và giấc ngủ đầy đủ, một cách rèn luyện tư duy tích cực đơn giản là cho trẻ thư giãn bằng việc đọc sách, nghe nhạc hoặc tập thể thao.

21. Đừng chỉ tập trung vào khuyết điểm bản thân

Đừng để suy nghĩ tiêu cực chi phối tâm trí con bạn. Để có tư duy tích cực hiệu quả, hãy rèn luyện trẻ sắp xếp suy nghĩ một cách có hệ thống. Giữ lại những tư duy tích cực trong cuộc sống và học cách buông bỏ những điều bi quan.

22. Tập trung suy nghĩ giải pháp thay vì đổ lỗi

Việc chìm đắm trong lỗi lầm và kết quả tiêu cực có thể làm gia tăng cảm xúc tiêu cực. Điều này vô tình gây hạn chế khả năng tìm kiếm giải pháp của trẻ. Vì vậy, hãy cố giữ bình tĩnh, đánh giá tình hình một cách khách quan và đưa ra các biện pháp khả thi.

23. Học cách chấp nhận các lựa chọn khác

Người tích cực sẽ nhận ra rằng các phương án B và C cũng có giá trị như phương án A. Khi sự việc diễn ra không như kế hoạch mà bé mong đợi, điều đó không có nghĩa là “chẳng thể cứu vãn”. Hãy tập trung suy nghĩ và lựa chọn cho mình một con đường khác.

24. Dựa vào điểm mạnh để khẳng định bản thân

Tập trung vào những điểm yếu sẽ chỉ khiến bé mất đi năng lượng. Thay vào đó, hãy chú trọng vào thế mạnh của bé để phát triển mạnh mẽ hơn. Hãy nhớ lại những thành công bé đã đạt được trong quá khứ để tự tin rằng mọi việc sẽ diễn ra tốt đẹp.

25. Liệt kê vài điều tích cực trước khi ngủ

Suy nghĩ tích cực trước khi ngủ sẽ giúp bé cải thiện giấc ngủ, hỗ trợ sức khỏe tinh thần lâu dài và giảm căng thẳng trong cuộc sống. Ghi lại ít nhất ba điều tốt đẹp trong ngày có thể tạo ra tư duy tích cực cho ngày mai và cả tuần dài phía trước cho trẻ.

26. Hãy nói “dừng lại”

Suy nghĩ tiêu cực có thể tạo ra chuỗi phản ứng khiến trẻ có thêm nhiều suy nghĩ không vui khác. Ví dụ, nếu trẻ nghĩ “Bạn kia thấy mình nhạt nhẽo”, có thể dẫn đến những suy nghĩ như “Bạn đó sẽ nói xấu sau lưng” hoặc “Bạn ấy sẽ không chơi với mình nữa”.

Vì vậy, cách rèn luyện tư duy tích cực là hãy dạy bé có thể nói “dừng lại” thành tiếng sao cho thật dõng dạc. Sau đó từ từ hít thở sâu, cố gắng không tập trung vào những cảm xúc tiêu cực và để chúng qua đi.

Lưu ý khi áp dụng cách rèn luyện tư duy tích cực tại nhà

Rèn luyện tư duy tích cực giúp bạn nhìn nhận cuộc sống với góc nhìn lạc quan và tự tin hơn. Dưới đây là 8 lưu ý quan trọng mà các bậc cha mẹ cần phải nắm rõ trong quá trình chăm sóc con cái:

• Hãy hướng dẫn trẻ về những điều nên làm thay vì chỉ nói về những điều không nên.
• Đưa ra lý do hợp lý cho những hành vi mà phụ huynh muốn trẻ thực hiện.
• Gợi ý và đề xuất cách hành động tích cực với trẻ.
• Tránh sử dụng bất kỳ hình thức bạo lực nào, dù về tinh thần hay thể chất khi giáo dục trẻ.
• Tạo điều kiện cho trẻ theo đuổi các thói quen tích cực và phòng tránh tiêu cực.
• Tự xem xét, đánh giá và cho bản thân bé cơ hội sửa đổi.
• Cho bé học cách nói lời “cảm ơn” nhiều hơn.
• Rèn luyện cho bé tính kiên trì và bền bỉ trước các mục tiêu của mình.

Lời kết

Cùng Pibokid đồng hành trong hành trình xây dựng suy nghĩ tích cực cho trẻ, để mỗi ngày trôi qua đều trở nên đầy hứng khởi và nhiều niềm vui. Với những cách rèn luyện tư duy tích cực, trẻ sẽ phát triển một tâm hồn lành mạnh và vững vàng bước vào tương lai.